سقف وافل را می توان یکی از مقاوم ترین و زیباترین انواع سقف ها دانست. در طراحی این نوع سقف ها از قالب های غیر ماندگار استفاده می شود که در حالت کلی امروزه موارد استفاده از آن به دلیل اقتصادی بودن آن افزایش یافته است. کاربرد این نوع سقف به اندازه ای زیاد شده است که کارفرمایان و پیمانکاران اغلب طراحی و اجرای آن را ترجیح می دهند. در طراحی و اجرای سقف وافل باید به نکات مهم و طلایی اجرای آن توجه کنید که تعیین فاصله ستون در سقف وافل یکی از مهمترین آنها است. افزایش فاصله ستون در سقف وافل دو طرفه از مزایای اجرای این سقف است که موجب شده کارفرمایان و مهندسان آن را به عنوان انتخاب اول خود در نظر بگیرند.
فاصله ستون ها در سقف وافل و اهمیت آن
ابعاد ستون در سقف وافل و فاصله آنها ممکن است به دلیل اشتباهات و خطاهای انسانی نادیده گرفته شوند. این مساله موضوع کم اهمیتی نیست و می تواند مشکلات مختلفی را ایجاد نماید. بر اساس محاسبات، معمولا فاصله ستون ها در سقف وافل می تواند حداکثر تا 8 متر در نظر گرفته شود.
اما تنها توجه به این مساله کافی نیست و فاکتورهای دیگری نیز وجود دارند که مستقیما با فاصله ستون ها مرتبط هستند. ضخامت و نوع سقف نیز دیگر مواردی هستند که می توانند بر فاصله ستون ها تاثیر بگذارند، به طوری که در برخی موارد حتی می توان فاصله ستون ها را تا 17 متر هم لحاظ کرد. به عبارت دیگر در سقف وافل می توان ستون ها را با فاصله حتی 17 متری هم اجرا کرد طوری که نیروها و بار مختلف برای ستون ها قابل تحمل باشند.
محل دقیق ستون ها در سقف وافل
از موارد مهمی که در طراحی سقف وافل وجود دارد تعیین محل ستون ها است که تاثیر بسیار زیادی در اجرا دارد و باید مراحل آن را با دقت و به ترتیب اجرا کنید. گام نخست برای این کار نقشه معماری سازه است زیرا بهتر است ستون ها در فضای مفید سازه طراحی نشوند. در ادامه باید اضافه کنیم بهترین محل برای طراحی ستون ها در داخل دیوارها می باشد.
با توجه به این که می توان فاصله ستون در سقف وافل را زیاد در نظر گرفت برای طراحی سازه، فضای مفید بیشتری در اختیار خواهید داشت. در سقف وافل حتی می توان فاصله ستون ها را متفاوت در نظر گرفت و لزومی برای قرارگیری آنها در یک آکس نیست.
استاندارد فاصله ستون در سقف وافل دو طرفه
در حالت کلی حداکثر و یا حداقل فاصله ستون ها در سقف وافل مقدار مشخصی نیست. حتما به این نکته دقت کنید که فاصله ستون ها را طوری در نظر بگیرید که نه تنها زیبایی و امنیت سازه تامین گردد؛ بلکه پروژه نیز برای کارفرما اقتصادی باشد. چرا که هر چه فاصله ستون ها بیشتر در نظر گرفته شود، لازم است به منظور کنترل خیز، سقف را با ضخامت بیشتری اجرا کنید که این موضوع مستلزم استفاده میلگرد و بتن بیشتر خواهد بود. پس ایده اقتصادی نخواهد بود.
در حالت کلی می توان برای این که پروژه اقتصادی اجرا گردد، دهانه سقف وافل را تقریبا 12 متر در نظر گرفت.
آیا فاصله ستون ها در سقف وافل یک طرفه قابل افزایش است؟
بله در سقف وافل یک طرفه نیز می توان این کار را انجام داد ولی باید دقت کنید که در این مورد سقف وافل یک طرفه با محدودیت هایی روبرو می باشد. همان طور که می دانید برای افزایش فاصله ستون ها لازم است ضخامت سقف بیشتر شود تا از ایجاد خیز در سقف جلوگیری گردد. برای این منظور قالب وافل یک طرفه ای که ضخامت زیادی داشته باشد موجود نیست و نمی توان چنین سقفی را اجرا کرد.
از دیگر محدودیت هایی که در این خصوص وجود دارد می توان به اتصال این نوع سقف وافل به تیر اشاره کرد که بایستی در طراحی سقف در نظر گرفته شود.
مشاوره ، طراحی ، اجرا و نظارت ساخت
91001424-031
خیابان وحید، چهارراه رودکی، مجتمع عزیزخانی، طبقه 4، واحد 42
توجه به چه نکاتی در مرحله ستون گذاری سقف وافل لازم است؟
علاوه بر فاصله ستون ها در سقف وافل لازم است برای ستون گذاری اصولی به چند نکته مهم و اساسی دقت گردد. در ادامه به این موارد اشاره می کنیم:
- برای انتخاب محل مناسب برای جایگذاری ستون ها لازم است از همه فضای موجود استفاده کنید.
- برای انتخاب محل ستون ها باید از روی برنامه مشخصی این کار را اجرا کنید تا شکل سازه نیز بد فرم نگردد. در غیر این صورت نیاز شما و کارفرما تامین نخواهد شد؛ پس در این کار دقت بیشتری داشته باشید.
- ابعاد ستون در سقف وافل و اندازه آنها بزرگ است. و برای حفظ زیبایی بیشتر سازه باید در اجرا و استفاده از ستون ها در پلان، نهایت دقت را داشته باشید.
در نهایت باید تاکید کنیم که بارگذاری سقف وافل بر روی ستون های آن انجام می گیرد. و درست به همین دلیل ایمنی کار باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. توجه و دقت در این خصوص می تواند کارایی بهتری را ارائه نماید. در کنار این موضوع نباید اهمیت تعیین فاصله ستون در سقف وافل را نادیده گرفت.
طراحی ستون ها در سقف وافل
برای طراحی ستون ها در سقف وافل می توان از نرم افزارهای متعدد مهندسی مانند SAP و یا طراحی سقف وافل با ETABS استفاده کرد. و محل ستون ها را به این وسیله تحلیل و یا طراحی نمود. البته ناگفته نماند که اندازه ها و پارامترهای مختلفی برای کار با این نرم افزارها مورد نیاز است که لزوما از سوی کاربر تعیین می گردند.
در حالت کلی می توان گفت نقش ستون ها در باربری لرزه ای است. و یا به حالت ثقلی و تنها برای تحمل بار زنده و مرده ای که بر سازه وارد می شود به کار می رود. اگر که ستون باربر جانبی باشد مسلما برای انتقال نیروهای لرزه ای از خود سقف و یا تیرهای بتنی استفاده می گردد. در این صورت امنیت باربری سقف نیز بیشتر خواهد شد.
اما ممکن است ستون ها تنها باربر ثقلی باشند که در این حالت در مورد انتقال بارهای جانبی به تکیه ها، باید به سقف سازه توجه بیشتری بنمایید. در چنین شرایطی ممکن است به هنگام طراحی سقف نیاز به طراحی سرستون و یا کتیبه احساس گردد.
بنابراین طراحی ابعاد ستون در سقف وافل و فاصله آنها بستگی به نیاز و خواست مورد نظر ما از سازه دارد. این نوع رفتار ما است که تعیین خواهد کرد عملکرد لرزه و ثقلی را در نظر داریم به حالت جداگانه اجرا کنیم. و یا هم زمان هر دو مورد را ترجیح می دهیم.